چۆن رێگە بە بكوژەكەی مەلا وشیار دراوە زانكۆ تەواو بكات؟
بەشێك لە سزادراوان داوای خوێندنی ماستەر دەكەن
ساڵی داهاتوو 10 سزادراوی دیكە زانكۆ تەواو دەكەن
بوار، تایبەت
جگە لە بكوژەكەی مەلا وشیار، لە ئێستادا زیاتر لە 160 سزادراوی دیكە لە زانكۆ و پەیمانگەكاندا دەخوێنن و ساڵی داهاتووش 10 سزادراوی دیكە زانكۆ تەواو دەكەن؛ بەشێك لە سزادراوانیش داوا دەكەن خوێندنی باڵا (ماستەر) لە چاكسازییەكان بكرێتەوە.
بەپێی بەدواداچوونەكانی بوار، بەندكراوان لە هەر شەش چاكسازییەكەی هەرێمی كوردستان، لە پۆلی یەكەمی بنەڕەتی تاوەكو 9ی بنەڕەتی بەشێوەی خوێندنی خێرا دەخوێنن، بەڵام لە پۆلی (10 و 11 و 12)ی ئامادەیی خوێندن ئاسایی دەبێتەوە، دوای تێپەڕاندنی قۆناغی بنەڕەتی، بەندكراوان دەتوانن تاقیكردنەوەی دەرەكی ئەنجام بدەن بۆ چوونە زانكۆ و پەیمانگا، یاخود درێژە بە خوێندنی ئامادەیی بدەن.
دوای تێپەڕاندنی قۆناغی ئامادەیی، بەندكراوان لە زانكۆ و پەیمانگەكان وەردەگیرێت كە لە ئێستادا زیاتر لە 160 بەندكراو دەخوێنن، دوای ئەوەی دەچنە كۆلێژە ئەهلییەكان، گرێبەستێك لەگەڵ زانكۆ و پەیمانگە تایبەكان دەكرێ و "بەشێك لە كۆلێژەكان نیوەی پارەی خوێندنی هەرچوار ساڵەكە لە بەندكراو وەرناگرن و لێیان خۆش دەبن، بەشێكی دیكەش لە زانكۆ و پەیمانگەكان بە خۆڕایی خوێندن بۆ بەندكراوان دەڕەخسێنن".
سەبارەت بە تەواوكردنی خوێندنی زانكۆیی بكوژەكەی مەلا وشیار، زانیارییەكان ئاماژە بەوە دەكەن كە "نیوەی پارەی زانكۆ لەلایەن كەسوكاری بكوژەكەی مەلا وشیار بەناوی (س، س) 32 ساڵ، دابین كراوە و نیوەكەی دیكەی زانكۆی لوبنانی فەڕەنسی لە هەولێر لێی خۆش بووە، بەڵام بكوژەكەی دیكە بەناوی (م، ع، و) 31 ساڵ، ناخوێنێ".
هەر بەپێی بەدواداچوونەكان، لە حاڵەتێكدا "ئەگەر كەسوكاری بەندكراوەكە نەیانتوانی نیوەی پارەی زانكۆ و پەیمانگەكە بدەن، ئەوا لەلایەن خێرخوازانەوە پارەی خوێندنی زانكۆیان بۆ دابین دەكرێ، بەڵام نیوەی پارەی خوێندنی بكوژەكەی مەلا وشیار لەلایەن كەسوكارییەوە دابین كراوە، نەك دەزگای خێرخوازی".
لە ئێستادا نزیكەی 20 بەندكراو و سزادراو بە لەسێدار لە كۆلێژ و پەیمانگە تایبەتەكان دەخوێنن و ساڵی داهاتوو 10 كەسی دیكەیان كۆلێژ تەواو دەكەن، جگە لەوە بەشێك لە بەندكراوان داوا دەكەن خوێندنی باڵا (ماستەر) لە چاكسازییەكان بكرێتەوە تاوەكو درێژە بە خوێندنی باڵا بدەن.
شێوازی خوێندن لە چاكسازییەكان، چۆنە؟
بەندكراوانی چاكسازییەكانی هەرێمی كوردستان، بەوانەشی كە سزای لەسێدارەیان بەسەردا سەپێندراوە، هەر لەناو چاكسازییەكەدا دەخوێنن، بەڵام مامۆستایانی زانكۆ بەپێی كات، 15 رۆژ یاخود 20 رۆژ جارێك دەچنە چاكسازییەكان و بە خێرایی وانەكانیان پێدەڵێنەوە، دواتر بە مەلزەمە وانەكیان پێدەدرێ، كاتی تاقیكردنەوەكانیش بەهەمان شێوە مامۆستایان دەچنە چاكسازییەكان تاقیكردنەوەیان پێدەكەن، بەوشێوەیە هەرچوار ساڵەكە تەواو دەكەن.
لەگەڵ ئەوەی تێبینی لەسەر كوالێتی خوێندنی بەندكراوان هەیە، بەڵام لە دوای ساڵی 2009و 2010، بەم شێوازە درێژە بە خوێندن دراوە.
چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەوانە دەكرێ كە سزای سێدارەیان بۆ دەرچووە؟
بەپێی زانیارییەكانی بوار، بەهۆی ئەوەی كە باڵەخانەیەی تایبەت بەو سزادراوانە نییە، كە بڕیاری لەسێدارەدانیان بۆ دەرچووە، ئەوانیش هاوشێوەی بەندكراوانی دیكە لە چاكسازییەكاندا دەژین، بۆیە هاوشێوەی بەندكراوانی دیكە، مامەڵەیان لەگەڵدا دەكرێ.
"لەبەرئەوەی سزادراوی سێدارە بەجیا ناژین، بۆیە ناتوانین جیاكاری بكرێ لەنێوان بەندكراوان و ئەوانەی كە سزای سێدارەیان بۆ بڕاوەتەوە، هاوكات هیچ یاسایەكیش نییە رێگری بكات لەوەی ئەوانەی بڕیاری لەسێدارەیان بۆ دەرچووە، بخوێنن لەبەرئەوە لە چاكسازییەكاندا دەرفەتی خوێندنیان بۆ دەڕخساوە".
