ئەنجوومەنی باڵای فەتوانی هەرێم: غەرامەی دواکەوتنی قیست و قەرز حەرامە بۆ هەردوو لایەنی گرێبەست دەبێتە ریبا
بوار: هەولێر

ئەنجومەنی باڵای فەتوای هەرێمی کوردستان رایگەیاند، غەرامەی دواکەوتنی قیست و قەرز حەرامە، بۆ هەردوو لایەنی گرێبەست دەبێتە ریبا.

ئەنجوومەنی باڵای فەتوای هەرێمی كوردستان لە روونکردنەوەیەک راشیگەیاند، دوای ئەوەی كۆمەڵێك لە خاوەن نووسینگەكانی عەقارات، چەند پرسیارێكیان ئاراستەی ئەنجوومەنی باڵای فەتوا كرد، لەبارەی دانانی مەرجی غەرامەكردن لە كاتی دواكەوتنی دانەوەی قیستەكان لە كاتی فرۆشتنی خانوو بەقیست و كاریگەریی ئەو مەرجە لەسەر كاری عەقارات، كە وەك ناوەندگیرێك كار دەكات بۆ پێكهێنانی كڕیار و فرۆشیار؛ ئەنجوومەنەكە سەبارەت بەو پرسە بەم جۆرەی فەتوای خۆی راگەیاند:
(غەرامەی تاخیربوون) حەرامە و بەتایبەتی لە بابەتەكانی قەرز و قیستدان، بەو پێیەش هەر لە ئەوەلەوە گرێبەستەكە حەرامە و نابێت مسوڵمان خۆی لێ بدات، هەروەها هەر ئاسانكارییەكیش بۆ ئەو جۆرە گرێبەستانە بكرێت، وەك ئەوەی كە دەڵاڵ و سەمسار و خاوەن عەقارات دەیكەن؛ هەمان گوناهی سووخواردن تەحەمول دەكەن.
1- بۆ هەردوو لایەنی گرێبەست، وەك یەك ریبایە و حەرامە، گرێبەستەكە هەر لە ئەوەلەوە (بەتاڵ)ـە.
2- ئەگەر كڕیار لە ئەوەلیشەوە نیەتی تاخیركردنی قیستەكەی نەبێت، هەر دیسان حەرامە؛ مادام واژووی كرد لەسەر گرێبەستەكە كە مەرجێكیان سەردەكێشێت بۆ ریبا.
3- خاوەن عەقاراتەكانیش نابێت ناوەندگیری بكەن لەو حەرامەدا.
4- بەڵام ئەگەر گرێبەستەكە خاڵی بوو لەو مەرجە (مەرجی غەرامەی تاخیربوون)؛ ئەوا هیچ كێشەیەكی شەرعیی تێدا نییە.
5- پێشنیاری ئێمە ئەوەیە كە ئەو مەرجە لاببرێت لەو گرێبەستەدا، لە جیاتی ئەوە دەتوانن هەركات تاخیر بوو كڕیارەكە؛ ئەوا ئیلزام بكرێت بەوەی كە زیاتر لە دوو قیست بدات لە كۆی ئەو مەبلەغەی كە لە سەرەتاوە لەسەری رێككەوتوون.
6- ئەگەر خاوەن عەقاراتەكان لە سەرەتاوە دڵنیا نەبوون لەوەی كە گرێبەستە یاساییەكەی دووەم مەرجی غەرامەی تاخیربوونی تێدایە؛ ئەوا بۆ ئەمان كێشەیەكی شەرعی نابینینەوە، چونكە شەرع زاهیربینە و حوكمی شەرعی لەسەر یەقین و دڵنیایی بنیات دەنرێت.